بسم الله الرحمن الرحیم

فَبِمَا رَحْمَةٍ مِّنَ اللّهِ لِنتَ لَهُمْ وَلَوْ کُنتَ فَظًّا غَلِیظَ الْقَلْبِ لاَنفَضُّواْ مِنْ حَوْلِکَ فَاعْفُ عَنْهُمْ وَاسْتَغْفِرْ لَهُمْ وَشَاوِرْهُمْ فِی الأَمْرِ فَإِذَا عَزَمْتَ فَتَوَکَّلْ عَلَى اللّهِ إِنَّ اللّهَ یُحِبُّ الْمُتَوَکِّلِینَ (ای محمد به رحمت و بخشایش خداوند بر ایشان نرم شدی و اگر درشت خو و سخت دل بودی،از گرد تو پراکنده می شدند،پس از آنان در گذر و برای ایشان آمرزش بخواه و با آنان در امر مشورت کن و چون عزم کردی بر خدا توکل کن که خدا توکل کنندگان را دوست دارد، آل عمران/159)                                                                                  
إِن یَنصُرْکُمُ اللّهُ فَلاَ غَالِبَ لَکُمْ وَإِن یَخْذُلْکُمْ فَمَن ذَا الَّذِی یَنصُرُکُم مِّن بَعْدِهِ وَعَلَى اللّهِ فَلْیَتَوَکِّلِ الْمُؤْمِنُونَ (اگر خدا شما را یاری کند هیچکس بر شما غالب نمیشود واگر دست از یاری شما بردارد چه کسی بعد از او شما را یاری می کند؟ مومنان باید که تنها بر خدا توکل کنند ، آل عمران/160)                                      
فـــَظـَّ : درشت خوی ، تند اخلاق                                                                            
غلیظ : ج غلاظ ، درشت ، کلفت ، ضخیم ، سفت و سخت                                                       
توکـّـل : از ماده (وکل) ،( در لغت به معنای واگذار کردن کار خویش به دیگری است) ، به دیگری اعتماد کردن ، کار خود را به خدا واگذاشتن و به امید خدا بودن ، « وکیل، به معنای حفیظ ، نگه ‌دارنده ، سرپرستی ، نماینده ، جسور ، پر دل و جرأت ، و اگر برای نام خداوند بیاید به معنای رازق و روزی رسان و کفایت کننده می‌باشد »                                                                     
براستی توکل چگونه حاصل می شود؟                                                                      
فراموش نکنیم که ما در باب توکل یک وظیفه ای داریم که اهم سایر وظایف ماست که همان اطاعت است و همین درجه تسلیم و اطاعت ماست که مرتبه توکل ما را تعیین میکند ما باید کارها را به منظوراطاعت و فرمانبرداری ازاوامرالهی انجام دهیم بعضی به جای اینکه اطاعت کنند، توکل می کنند -  ببینیم فرمان خداوند چه بوده است، اطاعت کنیم و خود را آماده اجرای دستور او کنیم و آن وقت اعتماد داشته باشیم که او ما را به خودمان وا نمی گذارد و خودش بهترین حامی و محافظ ماست . چقدر این اندیشه و نگاه دلنشین است و قرار گرفتن دراین مسیرکه ثمره آن جلب دوستی ومحبت هر چه بیشترحق تعالی است دلنشین تر...                                                                      
در پست عناوین توکل به نکته قشنگی اشاره شده : تاثیرات 1- بیرونی و 2- درونی  توکل( که البته اجتناب ناپذیر است وکاملاً دررفتار وسکنات شخص متوکل هویداست ...)                                             
الحق که محمّد مصطفی (صلوات الله) خـُلق نیک و ادب دین را به خلق نیک آموخت ( با کسانی که با او در صحنه ها همراه میشدند با توجه به روحیات و حالات و بقدرعقلشان با آنها برخورد میکرد و روح ایمان و فضائل و توکلش تاثیرات شگرفی بر روی یاران و اطرافیان و حتی مخالفانش میگذاشت )                     
شجاعت و شهامت (یونس 71) صبر و شکیبایی در برابر مشکلات (ابراهیم 12)، آرامش (آل عمران 172 و 173)، استقامت و پایداری و روحیه قوی(تقویت روحیه مومنان) (آل عمران121و 122)، امدادهای غیبی الهی (آل عمران آیه 160)، وجلب محبت خداوند (توبه آیه 59) و در نهایت پیروزی (آل عمران آیه 160 و122 و 123) چون درهنگام نبرد به جهت توکلی که دارند از امدادهای غیبی برخوردار می شوند و خداوند آنان را با امدادهای غیبی یاری می کند (چقدر آیه 104 نساء زیباست که میفرماید : در جنگ با دشمن سستی نکنید اگر شما درد و رنج میکشید آنها هم درد میکشند مانند شما ، اما شما امید به خدا دارید که آنها ندارند و خداوند دانای سنجیده کار است) . و اما فراموش نکنیم جهاد ما با نفس سخت تر و حساس تر است چون همیشگی است و سلاحش ( وسوسه و شهوت ) نهانی است ، انشاالله با توکل که خود به نوعی ، بازدارنده شخص از هوس هاست برمیخیزیم و نقاب از چهره شهوات بر میکشیم و روح را با حقیقت توکل و ایمان جلا میدهیم و زیبا و الهی میکنیم .

 توکل بسیاری از صفات زشت مانند حرص، حسد، دنیا‌پرستی، بخل و تنگ‌نظری را از انسان دور می‌سازد چرا که وقتی تکیه‌گاه انسان خداوند قادر باشد، دیگر جایی برای اوصاف رذیله باقی نمی ماند و زیباترین خصوصیات اخلاقی و فضائل در وجودش ریشه میدواند : فداکاری و گذشت ، احسان ، قناعت ، رضایت و ...

توکل بر خدا هوش و قدرت تفکر را می‌افزاید و روشن بینی‌ خاصی به انسان می‌دهد زیرا علاوه بر برکات معنوی ، این فضیلت سبب می‌شود انسان در مشکلات دستپاچه و وحشت زده نشود و قدرت تصمیم ‌گیری اش را حفظ کند و نزدیک‌ترین راه درمان و حل مشکل را بیابد.

 متوکل : افق فکرش آنچنان بلند است که از تکیه کردن بر مخلوقات ضعیف و ناتوان هر قدر هم به ظاهرعظمت داشته باشند ، ابا دارد و روحش بزرگ و سطح فکرش بلند، و تکیه ‌گاهش تنها خدا است .