به نام خدا

وَإِذْ قُلْتُمْ یَا مُوسَى لَن نَّصْبِرَ عَلَىَ طَعَامٍ وَاحِدٍ فَادْعُ لَنَا رَبَّکَ یُخْرِجْ لَنَا مِمَّا تُنبِتُ الأَرْضُ مِن بَقْلِهَا وَقِثَّآئِهَا وَفُومِهَا وَعَدَسِهَا وَبَصَلِهَا قَالَ أَتَسْتَبْدِلُونَ الَّذِی هُوَ أَدْنَى بِالَّذِی هُوَ خَیْرٌ اهْبِطُواْ مِصْرًا فَإِنَّ لَکُم مَّا سَأَلْتُمْ وَضُرِبَتْ عَلَیْهِمُ الذِّلَّةُ وَالْمَسْکَنَةُ وَبَآؤُوْاْ بِغَضَبٍ مِّنَ اللَّهِ ذَلِکَ بِأَنَّهُمْ کَانُواْ یَکْفُرُونَ بِآیَاتِ اللَّهِ وَیَقْتُلُونَ النَّبِیِّینَ بِغَیْرِ الْحَقِّ ذَلِکَ بِمَا عَصَواْ وَّکَانُواْ یَعْتَدُونَ   61 بقره

 چون گفتید اى موسى هرگز بر یک [نوع] خوراک تاب نیاوریم از خداى خود براى ما بخواه تا از آنچه زمین مى‏رویاند از [قبیل] سبزى و خیار و سیر و عدس و پیاز براى ما برویاند [موسى] گفت آیا به جاى چیز بهتر خواهان چیز پست‏ترید پس به شهر فرود آیید که آنچه را خواسته‏اید براى شما [در آنجا مهیا]ست و [داغ] خوارى و نادارى بر [پیشانى] آنان زده شد و به خشم خدا گرفتار آمدند چرا که آنان به نشانه‏هاى خدا کفر ورزیده بودند و پیامبران را بناحق مى‏کشتند این از آن روى بود که سرکشى نموده و از حد درگذرانیده بودند       61  بقره

داستان سرگذشت  قوم یهود است که بارها در قرآن به شیوه های مختلف بیان شده است ،‏ یکی از علل  بیان مکرر داستان حضرت موسی (ع)  شباهت سیر زندگی این قوم با همه اقوام تاریخ است و بیان سرکشیهای آنان تلنگری است بر ما و تذکری است غیر مستقیم از سوی رب العالمین ،‏ اهل کتاب بر داشته های خود قانع نشدند از پیامبر افزون طلب کردند و حق نعمت های خدا را به جا نیاورند و در نتیجه :

ا -  نعمت بهتر را از دست دادند و به پست تر تبدیل ساختند

2- دچار ذلت شدند

3- به درجه کفر رسیدند

4- دچار غضب پروردگار شدند

5 - خشم خداوند را برانگیختند

6- به درجه فروترین رسیدند تا جایی که دست به کشتن پیامبران زدند

عدم توجه به نعمت های خداوند و افزون خواهی در برابر قدرت خداوند سرکشی است در برابر صاحب قدرت و سرکشی در برابر خداوند در خفا انسان را به درجه ایی خواهد کشانید که از حیوان هم پست تر و ذلیل تر شود و قوم موسی ( ع ) از سرکشی به نعمات به ظاهر کوچک شروع  به سرکشی نعمات عظیمتر که کفران و کشتن پیامبران بود رسیدند ،‏ با یک حساب سر انگشتی به این مهم می رسیم که کوچک شمردن هر گناه انسان را به جایی می کشاند که انجام زشترین گناه امری ساده می گردد ...

کسانی که به قتل ائمه اطهار دست زدند یک شبه به این پستی نرسیدند ، کم کم بر اثر اصرار و مداومت بر گناه به چنین درجه ایی رسیدند ...عاشورا یک روز نبود یک تاریخ پشت سر گذاشته بود

انسان حق سرکشی بر فرمان خداوند را ندارد .

و اما حق نعمات پرودگار چیست و ما چگونه باید آن را ادا کنیم ؟

وَهُوَ الَّذِی أَنشَأَ جَنَّاتٍ مَّعْرُوشَاتٍ وَغَیْرَ مَعْرُوشَاتٍ وَالنَّخْلَ وَالزَّرْعَ مُخْتَلِفًا أُکُلُهُ وَالزَّیْتُونَ وَالرُّمَّانَ مُتَشَابِهًا وَغَیْرَ مُتَشَابِهٍ کُلُواْ مِن ثَمَرِهِ إِذَا أَثْمَرَ وَآتُواْ حَقَّهُ یَوْمَ حَصَادِهِ وَلاَ تُسْرِفُواْ إِنَّهُ لاَ یُحِبُّ الْمُسْرِفِینَ  141 انعام

 اوست کسى که باغهایى با داربست و بدون داربست و خرمابن و کشتزار با میوه‏هاى گوناگون آن و زیتون و انار شبیه به یکدیگر و غیر شبیه پدید آورد از میوه آن چون ثمر داد بخورید و حق [بینوایان از] آن را روز بهره‏بردارى از آن بدهید و[لى] زیاده‏روى مکنید که او اسرافکاران را دوست ندارد    141 انعام

1- کفران نعمت نکنیم

2- راضی باشیم به داده ها ونعمات پروردگار

3- شکر نعمت به جا آوریم

4- زکات نعمات خداوند را بدهیم

5- بی منت بدهیم چون خداوند حقی مقرر فرموده و ادای حق وظیفه است و نه منت

6- در مصرف این نعمات اسراف نکنیم ( نه کسی که دارد و زکات می دهد و چه گیرنده زکات )

و در صورت عدم به جا آوردن این حقوق انسان به درجاتی میرسد که در آیه بالا ذکر شد  و کم کم راه نفوذ شیطان بر انسان باز خواهد شد 142 انعام ...

با توجه به ادای حق زکات که یکی از فروع دین است و در این آیه مورد توجه قرار گرفته است  به این نتیجه مهم

می رسیم که فروعات دین ،حق هایی هستند که باید اجرا شوند حقهایی که  وظیفه هستند عدم انجام ان راه نفوذ شیطان بر انسان است اما یک سوال مطرح می شود که کدام یک حق مردم است و کدام یک حق پروردگار ؟ و به راستی می توان بین این دو حق تفاوت و یا حتی فاصله قائل شد ؟ و اینکه گفته می شود خداوند از حق خود خواهد گذشت ... ایا همه این حقوق به نوعی حق الناس نیست ؟ انجام فروع دین و ادای این حقوق حق ا... است یا حق الله ؟