به نام خدا

صبر و علم در تعامل با یکدیگر مانند یک جاده دو طرفه می باشد که هر کدام با دیگری تعریف خویش را دارند ، در تعریف علم حضوری و حصولی جایگاه علم کاملا مشخص شده است .

در مقطعی علم به تنهایی شاید به ضد ارزش نیز تبدیل شود ، ولی آیات بی شماری در قرآن در تعریف علم و اهمیت آن هست که باعث مباهات می باشد ، اما هیچگاه برای صبر چنین تعاریفی را نمیتوان تصور رکرد و صبر همواره رفیع ترین جایگاه را برای خویش دارا بوده است .

علم بدون تزکیه و تهذیب را فقط با صبر می توان تحمل کرد در دنیای علمی امروز ، علم بدون تهذیب سلاح مخربی است به دست زنگی مست .

صبر در یک نگاه و نظر دارای ویژگیهایی است با علم که عبارتند از .

صبر بهترین انگیزه برای رسیدن به علم است    

 صبر بهترین محرک برای رسیدن به علم ناب  الهی است

 صبر بهترین محک برای شناخت علم پاک از نا پاک است

 صبر عاملی است برای دسته بندی کردن علم

 صبر عاملی است برای درک علم با روح و جان و روان

 ثبر عاملی است برای تصفیه درونی

و اما صبر با این شش عامل در رابطه مستقیم با علم معنا پیدا می کنند ،  هر چند خود صبر دارای ویژگیهایی است که خود به خود هر کسی با داشتن مقام صبر ار آن بر خوردار می گردد برای مثال می توان از آْنها نام برد و این همان ارتباط بین صفات درونی و صبر است

 صبرعاملی است برای استفامت و پایداری

صبر عاملی است برای جاودانگی و ماندگاری

 صبر عاملی است برای ایجاد احترام متقابل

 صبر عاملی است برای روشن کردن روابط

 صبر عاملی است برای پایداری های روحی و روانی

 صبر عاملی است برای تقویت ایمان

و اما رابطه صبر و امامت و رهبری جامعه نیز بیان شده و جالب است که فرمودید امامت را با صبر هدیه می کنند و از رهگذر این امامت و صبر انسان به یقین می رسد و علم راستین نیز انسان را به یقین می رساند هم چنان که علم پیامبران و امامان .

بسم الله الرحمن الرحیم

               آیه 33 سوره شوری

ترجمه آیه :

 اگر او اراده کند باد را ساکن می سازد تا آنها پشت دریا بی حرکت بمانند در این نشانه هایی است برای هر صبر کننده شکر گزاری

باز در یک تعامل زیبا دو صفت ((صبر و شکر )) انبوهی از معرفت خدا را به بزرگی همه آسمانها و زمین در دل هر باریک بینی خواهد نشاند، و شادی همه کائنات نصیب قلبی خواهد شد که مملو از صبر خدا بوده و با این صفت درونی است که به شکری دست خواهیم یافت و آنگاه ملائک دو دستی همه هستی را برایمان به  ارمغان خواهند آورد ، آنگاه دیوانگی است اگر چشم از این همه نعمت بر داریم 

 ترجمه لغوی دو واژه

صبر: (( به فتح با و را )) کفیل شدن ، شکیبایی ، انتظار با آرامش کشیدن ، در کاری ثبات و بردباری ورزیدن ، خویشتن داری کردن

الصبر :(( به فتح صاد و سکون با )) نگهداشتن خود از بیتابی ، نگهداشتن زبان از گلایه و شکایت ، شکیبایی ، بردباری

شکر:((به ضم شین و سکون کاف)) قدر دانی از احسان،حق شناسی ، سپاسگزاری از نعمت،پاداش از سوی خدا

بررسی جز به جز ء این صفات و رابطه های آن ما را نسبت به کلیدهای فهم قرآن خواهد رساند و با توجه به اهمیت این صفات و شناخت آنان نقش اساسی ذر برداشتهای انسان از آیات قرآنی ما را  متوجه خواهد ساخت  که دست یابی به درک صحیح از قرآن چه نقش فعالی را در زندگی ایفا می کند .

در پی آن نیستیم که توجیهی برای این نوع تحقیق از قرآن بیآوریم بلکه ضرورت آن را در لحظه های زندگی خویش احساس می کنیم و همین ضرورت ما را به نگارش و مقایسه وا می دارد و از همه مهم تر اینکه ارتباط با قرآن را برای ما به صورت ویژه در آورده و توصیه های ما را به خودمان در مرحله اول و به آشنایان و دوستان در مراحل بعد وا می دارد لذت درک مفاهیم واژه های قرآنی در کنار هم با حلاوت ترین فهم و درایتی است که می شود آنرا تصور کرد .

تعبیر زیبای اما راحل ( ره ) در این مورد اصرار ما را به خوبی نشان می دهد و ره پویان طریق قرآن را نویدی است جاوید

اما خمینی : به چیزی جز اسلام و قرآن ((‏اصولا )) فکر نکنید

اینک روابطی از این دو واژه نیکوی صبر و شکر را باز گو می کنیم

1- شکر کردن خدا بعد از بخشش های او به ما در زندگی

2- شکر بر بودن زندگی دو باره بعد از مرگ

3- شکر بر یاد یکدیگر بودن

4- شکر بر استفاده خوب از نعم الهی

5- شکر بر هدایت انسان با انجام فرایض

6- شکر بر نجات از بهانه جویی های نفس

7- شکر بر احسان خداوندی با توجه به فرق بین احسان و بخشش

8- شکر بر مخالفت نکردن از فرمانهای خداوند

9- شکر کردن و توسط این شکر فرار از مجازات خداوندی

10- شکر بر سوگند یاد نکردن بی مورد

11- شکر نمودن برای بدست آوردن مالکیت بر زمین و تسلط بر آن ( بسیار مهم )

12 شکر بر دید تمام مظاهر و آیات و نشانه های خداوند در روی زمین

تمام این (( شکر )) را باید در بستر (( صبر )) به سر منزل مقصود رساند و الا ممکن نیست بدون صبر تمام این شکر گزاری را انجام داد لذا لزوم صبر بعنوان یک زیر ساخت قوی برای کلیه اعمال از اوجب و اجبات است و بدون این زیر ساخت هرگز چنین شکری انجام نخواهد پذیرفت و شایسته است بدانیم 

 شکر نیروی محرکه است برای هستی

به نام خدا

رابطه شکر وصبر

در تلاوت آیات قرآن کریم گاه سرخوش از فهم واژگان ومعانی آن ،تنها به تلاوت قرآن بسنده می کنیم غافل از این مهم که برای فهم هر واژه نور، هدایتی نورانی لازم است .صبر وشکر از جمله کلماتی هستند که در فهم آن شک نمی کنیم ولی وقتی وارد بحر نورانی  نور شویم ، می یابیم چقدر یافتن وفهم سخت وشیرین است .

شکرصفتی از صفات خدای صابر وشاکر

إِنَّ الصَّفَا وَالْمَرْوَةَ مِن شَعَآئِرِ اللّهِ فَمَنْ حَجَّ الْبَیْتَ أَوِ اعْتَمَرَ فَلاَ جُنَاحَ عَلَیْهِ أَن یَطَّوَّفَ بِهِمَا وَمَن تَطَوَّعَ خَیْراً فَإِنَّ اللّهَ شَاکِرٌ عَلِیمٌ158  ،بقره

وچون صفت خاص خدا است برای خدایی شدن نیازمند فهم وکسب آنیم ، صبر وشکر و...همه صفت های حسنه شعاعهای خورشید ذات بی مثال پروردگارند وتصور جدایی شعاع نور از منبع نور واز شعاعهای نورانی دیگر امری غیر ممکن است ،بنابر این  هیچ یک از صفات حسنه بی ارتباط با هم وبی ارتباط با خداوند نیستند .شناخت هر یک از این شعاعهای نورانی باب علمی است برای شناخت ذات نور وراهی است برای طی مسیر نورانی شدن .خداوند در ابتدا خود شاکر است وصابر وانسان به سبب اتباط روحانی با خدا از این صفات بهره مند هر که خدایی تر شاکرتر وصابرتر

گفتیم واثبات می کنیم که صبر زیر بنای هر عمل حسنه است ،ستون محکمی که اعمال ما به وجودش وابسته است ،بی صبر رسیدن وفهمیدن وعامل بودن محال ونشدنی است .ینابراین صبر یکی از ستونهای عرش الهی است که توجه به ان بسیار مهم است ،واما شکر؟به راستی اگر همه شاکرین به زبان، شاکر نام داشتند چرا خداوند در قرآن می فرمایند تعداد شاکرین اندک است ؟

یَعْمَلُونَ لَهُ مَا یَشَاءُ مِن مَّحَارِیبَ وَتَمَاثِیلَ وَجِفَانٍ کَالْجَوَابِ وَقُدُورٍ رَّاسِیَاتٍ اعْمَلُوا آلَ دَاوُودَ شُکْراً وَقَلِیلٌ مِّنْ عِبَادِیَ الشَّکُورُ     سبا13

 بی هیچ شکی شکر تنها واژه لفظی نیست بلکه شعاع نورانیت ذات خداوندی است ،اگر صبر نگهبان خیام عمل نیک مااست ،شکر ادامه دهنده این اعمال است  .

شکر نیروی محرکه هستی است وادامه صبر مومن ،اگرچه بر صفات خدایی تعیین درجه کار زیبایی نیست اما می توان گفت شکر مرتبه گذشت از صبر است ، جایی که با صبر بهترین ومحکمترین زیر ساخت برای همه اعمال نیک را ایجاد می کنیم با شکر بر ادامه عمل نیک بابی می گشایم تا فیض انجام عمل نیک ادامه یابد بر این سخن افزایش حسنه به لحاظ کار خیر تعریف می شود .با هر صبری وسپس شکری ظرف وجودی انسان اماده گرفتن حسنه دیگر می گردد بنابرای انسان نیکوکار علاوه بر اجر حسنه خویش به لحاظ شکر وپایداری بر عمل به فیض عمل حسنه دیگر رسیده واین فیض جاریه به واسطه شکر تا انتهای وجود ادامه می یابد .

مَن جَاء بِالْحَسَنَةِ فَلَهُ عَشْرُ أَمْثَالِهَا وَمَن جَاء بِالسَّیِّئَةِ فَلاَ یُجْزَى إِلاَّ مِثْلَهَا وَهُمْ لاَ یُظْلَمُونَ 160 انعام

درنتیجه می توان ادعا کرد هر فرصت عمل خیر، پاداش صبر وشکر عمل خیر پیشین است

ذَلِکَ الَّذِی یُبَشِّرُ اللَّهُ عِبَادَهُ الَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ قُل لَّا أَسْأَلُکُمْ عَلَیْهِ أَجْراً إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِی الْقُرْبَى وَمَن یَقْتَرِفْ حَسَنَةً نَّزِدْ لَهُ فِیهَا حُسْناً إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ شَکُورٌ 23شوری

وادامه رابطه شکر وصبر با این توضیح که اگر خداوند نعمت حیات به ما ارزانی داشت بررسی واژه زیبای شکر مد نظر همه ما است..بی صبرانه منتظر این هدیه الهی می مانیم .

افزوده شدن نعمت در دنیا و شکر @

توفیق افترا نبستن به خدا در دنیا و شکر برای ایم مورد @

نوع تولد و یاد آوری آن و زایش از شکم مادران و خالی بودن انسان از علم در زمان تولد و شکر این همه نعمت @

اطعام حلال و پاکیزه از طرف خدا و شکر این موارد @

توجه به جوارح بدن مانند گوش و عقل و چشم و دل @

توجه به روز و شب و دنبال هم بودن آنان برای استراحت و درک آن برای شکر @

توجه به مالکیت خدا در روی زمین و لا غیر و هم چنین قدرت خداوند برای شکر کردن @

داستان لقمان و دستور به او برای ازایش سود خویش @

توجه به موزون ساختن انسان در خلقت و دمیدن روح و شکر بر این مورد @

شاکر بودن عده کمی از مردم با توجه به وفور نعمت های او @

توجه به آب شیرین و تلخ دو دریا و غذای انسان از دریا و حتی جواهرات از آب دریا و شکر این نعمتها @

توجه به دخالت نداشتن دست بشر برای ساخت میوه ها و استفاده و شکر کردن این موارد @

توجه به بازگشت به قیامت و شکر برای قدر شناسی @

نیکی به پدر و مادر و توجه به کمیتهای حمل 30ماه و تکامل تا 40 سالگی @

نعمت از طرف خداست و توجه به آن و شکر مخصوص خداست @