بسم الله الرحمن الرحیم

فرخنده ایام تولد پیامبر نور و رحمت و هم چنین امام جعفر صادق بر همگان مبارک باد 

                 آیه 21 سوره ابراهیم

و روزی که مردم از قبر هایشان بر انگیخته و در ژیشگاه خدا حاضر شوند در آن روز ضعیفان به گردنکشان گویند ، در دنیا تابعشما را هدایت می کردیم ، اکنون هر چه جزع و التماس کنیم و یا صبر و تحمل نماییم یکسان است و هیچ ا شما بودیم آیا شما هم ما را از عذاب خدا کفایت خواهید کرد ؟ جواب دهند که اگر ما را از خداوند سعادت هدایت بود ما هم ز عذاب گریزگاهی نداریم  

و اما آنچه که میشود مورد استناد قرار بگیرد عبارتند از :

1- بروز اعمال در قیامت :

بسیاری از اعمال در دنیا پوشانده شده است از مردم که در قیامت بروز خواهد کرد و آشکار خواهد شد از طرف خداوند بزرگ تا اولین کسی که اعمال زشت خود را می بیند کسی است که با لطایف الحیل آنرا در دنیا پوشانده است باید متوجه بود روشنی اعمال در دنیا و آخرت برای خداوند است و باور این معنا که خداوند ناظر اعمال ماست و انسان را مصون می گرداند از ارتکاب عمل زشت و صبر بر انجام ندادن معصیت و گناه .

2- پرسش ضعفا از رئیسان :

این پرسش که آیا ما اوامر شما را در دنیا اجرا کردیم آیا شما هم میتوانید ما را مصون نگهدارید و به ما کمک کنید ؟ نشان میدهد که ماهیت استکبار که غلبه بر ضعفا در دستور کار شان بوده و هست غفلت دیگران را در برنامه خود داشته و همواره در دنیا و قیامت یکسان است و اتفاق خواهد افتاد و تا کنون هم اتفاق افتاده است لذا این خطر همیشگی بوده و هر آن انسان رو تهدید میکند و صبر را بعنوان وسیله ای دائمی و همیشگی جلوگر نموده است .

3- در خواست کمک از وسیله بد :

آنچه را که باید مد نظر داشته باشیم این است که هر چند اهداف ما متعالی باشند هرگز نباید از وسیله بد برای رسیدن است به اهداف استفاده کرد که هرگز به نتیجه منطقی نخواهد رسید و باز هم می بینیم برای گریز از این مرحله خداوند ارمغان صبر رو یاد آوری نموده است .

4- هدایت هر کسی در دست خودش هست :

هدایت یک هدایت الهی است و آنکسی که از اسباب و وسایل هستی به نیکی استفاده می کند پاداش او هدایت است که در ایات بسیاری خداوند با هر عمل نیکی آنرا یاد آوری کرده هنگامیکه این هدایت شامل حال نشد هر چند صبر را نیز در شکل مثبت آن بکار گیری نمیاد باز هم مفید فایده نخواهد بود .

5- ضعف و صبر :

کسانی که یا ضعیف هستند و یا ضعیف نگاهداشته شده اند کرامت صبر شامل حال آنان نمی شود و چقدر زیبا بیان گردیده که جزع و بی تابی و صبر و استقامت یکسان است برای انسانهای ضعیف که حتی توان فکر خوب را نیز ندارند و صبر در مقابل این ضعف دیگران است که جلوه گری دارد و برای اجرای عدالت باید صبر را ملاک قرار داد تا حقوق ضعفا گرفته شود .

6- تمسک به کلام پاک :

گاهی یک واژه چنان ذهنیتی پلید از انسان و یا در انسان به وجود می آورد که تصور آن برای بیان کننده و یا شنونده آن کلام  هم مقدور نیست و این نشان دهنده آنست که گاه به وسیله اعضاء و جوارح خود چنان جهنمی خواهیم ساخت و خودمان نیز در گرداب آن هلاک لذا صبر بر کلام نیز با تمسک به کلام حق مقدور است و خداوند بعد از گذشت سالها از نزول این کتاب حق با توجه به تمام وسایل ارتباط جمعی باز از شیوه کلام برای هدایت ما استفاده می کند لذا باید در گفتار و نوشتار مان بسیار دقیق عمل نماییم تا صبر باز هم شامل حالمان گردد .

به  نام خدا

آیات 5-1 سوره حجرات

یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لَا تُقَدِّمُوا بَیْنَ یَدَیِ اللَّهِ وَرَسُولِهِ وَاتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ سَمِیعٌ عَلِیمٌ (1) یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لَا تَرْفَعُوا أَصْوَاتَکُمْ فَوْقَ صَوْتِ النَّبِیِّ وَلَا تَجْهَرُوا لَهُ بِالْقَوْلِ کَجَهْرِ بَعْضِکُمْ لِبَعْضٍ أَن تَحْبَطَ أَعْمَالُکُمْ وَأَنتُمْ لَا تَشْعُرُونَ (2) إِنَّ الَّذِینَ یَغُضُّونَ أَصْوَاتَهُمْ عِندَ رَسُولِ اللَّهِ أُوْلَئِکَ الَّذِینَ امْتَحَنَ اللَّهُ قُلُوبَهُمْ لِلتَّقْوَى لَهُم مَّغْفِرَةٌ وَأَجْرٌ عَظِیمٌ (3) إِنَّ الَّذِینَ یُنَادُونَکَ مِن وَرَاء الْحُجُرَاتِ أَکْثَرُهُمْ لَا یَعْقِلُونَ (4)‏ وَلَوْ أَنَّهُمْ صَبَرُوا حَتَّى تَخْرُجَ إِلَیْهِمْ لَکَانَ خَیْراً لَّهُمْ وَاللَّهُ غَفُورٌ رَّحِیمٌ (5)

ای کسانی که ایمان آوردید بر خدا ورسولش در هیچ کاری پیش نگیرید وتقوی پیشه کنید که خداوند شنوا ودانا است .ای کسانی که ایمان آوردید بلند نکنید صدای خود را بر صدای پیامبر مانند بلند کردن صدای بعضی از شما بر بعضی دیگر تا اعمالتان بدون اینکه  بدانید تباه نشود .کسانی که پایین اوردند صدایشان را بر پیامبر کسانی هستند که خداوند دلهایشان را به تقوی وپرهیزگاری امتحان می کند به درستی که برای انان اجر بزرگی است .کسانی که از پشت در پیامبر را صدا می کنند اغلب نمی فهمند . و اگر  صبر می کردند تا پیامبران بر آنان خارج شود برای انان بهتر بود به درستی که خداوند غفور و مهربان است .

وظایف مسلمین نسبت به پیامبر

خداوند در آیات 1تا 5 سوره حجرات به طور صریح وظایف مسلمین را نسبت به وجود پاک ومقدس پیامبر اکرم بیان داشته است ، وجود مطهری که بی هیچ چشم داشتی همه عمر پر برکت خویش به هدایت مردم پرداخت وما حصل آن هدایت جاودانه انسانِ متمسک به قرآن  است .

پیامبر در طول عمر پر برکت خویش تلاش بسیاری نمود تا عرب غرق در جاهلیت را هدایت کند ، اعرابی که حتی از ساده ترین مفاهیم ادب بی بهره بودند ، اعرابی که پیامبر خدا را با صدای بلند مخاطب قرار می دادند وحرمت نگاه نمی داشتند ، خداوند در این آیه قبولی طاعات مردمان را احترام به نبی مکرم عنوان داشته و تاکید می کند حتی بلند کردن صدا بر پیامبر باعث حبط اعمال می شود بدون اینکه بدانیم ، از آنجا که قرآن کتاب همه اعصار است وفرمان خداوند برای همه مسلمین است ما در عصر حاضر نیز  موظف به احترام به نبی اکرم (ص) هستیم ، بزرگترین عذاب (حبط همه اعمال ) در برابر شاید عملی ساده نسبت به مقام پیامبر (بلند کردن صدا ) نشان دهنده عظمت والای نبی مکرم اسلام وارزش والای آن حضرت است .

اما وظایف ما در این زمان وعصر نسبت به مقام پیامبر چیست ؟ زمانی که ایشان حضور جسمانی ندارند پس چه باید کرد ؟

ای کسانی که ایمان آوردید بر خدا وپیامبر در هیچ کاری پیشی نگیرید ،( اولین اصل در حرمت داشتن حریم رسول اکرم ) برای انجام این دستور خدا وظایفی بر ما مسلمین فرض است ، با توجه وانجام همین یک آیه از قرآن همه دنیا وآخرت خود را بیمه خواهیم کرد ، با توجه به آیه فوق پیامبر اکرم میزان هستند ، اعمال ورفتار ایشان میزان حدود الهی است در هر عملی باید به این میزان توجه کرد که آیا عمل ما مغایر با میزان خداوند است یا منطبق با سیرت رسول خدا است ، اما برای شناخت این میزان چه باید کرد ؟

شناخت پیامبر اکرم بهترین راه شناخت میزان خداوند است که پس از ان می توان اعمال ورفتار ونیات خود را بر اساس آن استوار سازیم .

وسایل شناخت پیامبر

1-     مهمترین وسیله شناخت پیامبر قرآنی است که بر ایشان نازل شده است .خداوند خود بهترین معرف پیامبر اکرم(ص) است

2-     توجه در سیره عملی پیامبر در طول عمر پر برکتشان می تواند یکی دیگر از راه های شناخت ایشان باشد

پس از شناخت باید سعی در عامل بودن داشته باشیم ، اگر چه نمی توانیم مثل پیامبرباشیم  اما می توانیم سعی در پیروی از ایشان کنیم .پس طبق این آیه نباید از پیامبر در هیچ امری جلو زد واز انجا که دین اسلام دین اعتدال است وپیامبر مکرم اسلام در اخلاق و رفتار پیرو اعتدال، تمسک به ایشان زندگی شاد همراه با رحمت خدا و محبت مردم را در پی خواهد داشت .

در آیه بعد خداوند بی حرمتی به پیامبر را تاب نیاورده و صراحتا بیان می کند که این امر موجب حبط همه اعمال می شود بدون اینکه متوجه شویم .

در ادامه خداوند بیان می کنند آنگونه که یکدیگر را مخاطب قرار می دهید پیامبر را مخاطب قرار ندهید زیرا جایگاه ایشان بسیار فراتر از دیگر مردمان است اما نکته مهم وجالب در این مورد این است پیامبر با علم به تفاوت مقام خود با دیگران هیچگاه مغرور نگشتند ومانند مردمان عادی زندگی کردند که این نشانه کمال ان حضرت است

نکته دیگر اینکه حرمت داشتن پیامبر دارای اجری است عظیم که مخصوص متقین است .

در آیه 5این سوره  خداوند بر  ادب نسبت به  پیامبر بار دیگر تاکید می کند که اگر مردم صبر می کردند که ابتدا پیامبر قدم بیرون نهد بر آنان بهتر بود ،‌در اینجا تاکید خداوند بر نگاه داشتن ادب در محضر بزرگان است ، به خصوص پیامبر اکرم واهل بیت وهمه آنانی که به نوعی پیامبر نیکی وخیرات هستند ، ادب در نزد پروردگار به قدری دارای ارزش ومقام است که آیاتی برای تاکید به آن نازل شده است .

پس بر ادب نیز صبری است دارای اجر ومقدس ، باشد که بر ادب بر همه بزرگان صبری جلیل داشته باشیم .

به نام خدا

آیه مبارکه 155 سوره بقره

 ، وما شما را به چیزهایی مانندترس،گرسنگی،نقص در اموال وجانها ومحصولات کشاورزی می آزمائیم وبشارت باد بر صابران .

آزمایش الهی : قطعیت در انجام آزمایش وامتحان از جانب خداوند یکی از مهمترین مسائل بیان شده در آیه فوق می باشد .

تفاوت در این آزمایشات : علت تفاوت ؟ اگر تفاوت در آزمایشات  بی دلیل بود آیا نشانه بی عدالتی خداوند نبود ؟ پاسخ : بله

عدالت خداوند چنان مهم ومحسوس در تمام عالم است که تنها صفت خداوند که جزء اصول دین ما است عدل خدا است ، با این همه آشکاری در عدالت خداوند به سوال بعد می رسیم

سوال : پس علت تفاوت در چیست ؟ چرا یکی به جان  که مشکلتر است آزمایش می شود وفرد دیگر به مال ؟

پاسخ : تفاوت در ظریفت ها از جانب انسان

انسانها در ظرفیت ها متفاوت هستند در نتیجه آزمایشات متفاوت است

سوال : تحمل این آزمایشات چه اثری در انسان دارد ؟ بشارت بر صابران ، بشارت از سوی پروردگار اجری است بر صابران

سوال : اگر این حوادث مثل نقص در جان ومال و...در اثر غفلت انسان رخ داد نه بر حسب قضا وقدر آیا باز تحمل بر این حادثه اختیاری دارای اجر است ؟ وآیا کسی که این مصیبت مثلا فقدان فرزند را تحمل می کند باز به اجر صابران می رسد ؟

پاسخ : ابتدا باید قضا وقدر را تعریف کرد ، قدر یعنی  اندازه ، مقدار ، به بیان دیگر پروردگار برای انسان قدری را مقدر می کند مثلا عمر 50 ساله ولی انسان به واسطه اختیار میزان این قدررا افزایش یا کاهش می دهد ، خدا در این آیه شرطی برای این مصائب تعیین نکرده و بیان نکردند که تحت شرایط ویژه فرد به اجر می رسد زیرا انسان به واسطه این اختیار می تواند تصمیم بگیرد وحتی در پی تصمیم گرفته شده از سوی او هم باز اجر صابران برای او لحاظ خواهد شد .

این عدم داشتن علم واستفاده بهینه از قدر نیز می تواند خود امتحانی باشد زیرا کسی که عمر 50 ساله خود را با غفلت به عمر 20 ساله تبدیل کرده خود مکافات این تصمیم اشتباه را با از دست دادن فرصت در دنیا داده بنابراین صبر بر این فقدان هم اجر صابران را خواهد داشت .

سوال:صبر چیست ؟ صبر امتحان است ؟‌ارزش است ؟ یا مقام ؟

پاسخ : طبق آیه فوق می توان به این نتیجه رسید که صبر جز امتحانها وآزمایشات نیست ، حداقل از این آیه اینچنین بر می آید که صبر جز آزمایشات فوق نیست چرا که اگر بود خداوند آن را جزء امتحانات نام می برد ، ولی پروردگار بیان می کنند پس از تحمل این امتحانات فرد به مقام صبر می رسد .

صبر فیض جاریه روان در هستی است (( چون آب ‌)) که به فراخور ظرفیت هر فرد در آن جریان می یابد و وجود انسان را از خود سیراب می کند . هر کس ظرف بزرگتری داشته باشد به این فیض جاریه بیشتر می رسد .

سوال : میزان تحمل بر آزمایشات چقدر است ؟‌ میزان امتحانات تا کجاست ؟ آیا امتحانات تا بی نهایت است و صبر بر آن بی نهایت ؟‌یا بر امتحانات حد وسطی وجود دارد ؟‌واگر دارد حد وسط این امتحانات کجاست ؟‌حد وسط گرسنگی ، نقص بر جان ومال و ... تا کجاست ؟‌ یک خط حد وسط وجود دارد ؟ وآیا برای رسیدن به این حد وسطها  الگوهایی در قرآن و سیرت معصومین وجود دارد ؟

پاسخ ...

اگر صبر را مقام در نظر بگیریم ،هر انسانی به فراخور حال وظرفیت واستفاده از فیض جاریه صبر در زمانی و  بر علل وعواملی  به نقطه ایی از این مقام خواهد رسید ، نقطه ایی در این مقام وجود دارد که گذشتن از آن  رسیدن به کمال است ، هر انسانی به فراخور حال خود وسعی وکوشش خود زمانی به این نقطه می رسد ، انسانها در رسیدن وگذشتن به این حد وسط تقدم وتاخر زمانی دارند وقتی به آن رسیدی واز آن گذشتی به بشارت پروردگار خواهی رسید .