بسم الله الرّحمن الرّحیم

آیات عنوان هشتم : 193و 198 اعراف ، 57 قصص ، 24 زخرف

وَإِن تَدْعُوهُمْ إِلَى الْهُدَى لاَ یَتَّبِعُوکُمْ سَوَاء عَلَیْکُمْ أَدَعَوْتُمُوهُمْ أَمْ أَنتُمْ صَامِتُونَ    ? 193 ?

تَدْعُوهُمْ إِلَى الْهُدَى لاَ یَسْمَعُواْ وَتَرَاهُمْ یَنظُرُونَ إِلَیْکَ وَهُمْ لاَ یُبْصِرُونَ    ? 198 ?

و اگر آنها را به[ راه ]هدایت فراخوانید، از شما پیروى نمى کنند .چه آنها را بخوانید یا خاموش بمانید، براى شما یکسان است.

و اگر آنها را به[ راه ]هدایت فرا خوانید، نمى شنوند، و آنها را مى بینى که به سوى تو مى نگرند در حالى که نمى بینند.

واژگان :

صمت : خاموش ، ساکت از حرف زدن

 دعو : دعوت کردن ، خواندن

طوع : نمی تواند

تبع : پیروی کردن

خطف : ربودن ، از میان برداشتن

وجد : یافتن ، پیداکردن

 اولین موردی که باعث میشود سروش هدایت که در جهان هستی مانند عدالت جاری است نشنیده بماند همانا بت پرستی و بت تراشی است در نگاه اول بنظر می رسد که این پدیده در زمانهای بسیار دور اتفاق می افتاده اما اینک دیگر از بت پرستی خبری نیست اما با نگاهی تیز بین و باریک بین و با نگاهی عبرت آمیز اگر به موضوع طرح شده بنگریم خواهیم دید که نه تنها پرستش بت منسوخ نشده بلکه در اشکال بسیار زیبایی خود نمایی و جلوه میکند و در قالب پرستش انسان نیز متجلی می گردد اگر در آن روزگاران چند بت و صنم ظاهری مورد توجه انسان بود بر اساس جهل و نادانی مردم اما امروزه جهل و نادانی حتی در قالب تحصیلات کلاسیک انسانهای تحصیل کرده و مطلع به صورت ظاهر را که حتی تاریخ گذشته بشریت را هم خوب میداند فریب این دنیای زیبا صورت را خورده و از دل آن برای خود بسیار بت تراشیده است و متاسفانه آنرا مرتب در جسم و جان و روح خویش پرورانده و حمل میکند تا جایی که غفلت از خویش را هم دیگر نمی تواند متوجه باشد .

این رفتار های ناپسند که توسط عده ای که همواره مشغول دنیا هستند خودنمایی میکند و انسان در قرنی که مملو از اختراعات و اکتشافات و هوش و فهم بشری است اینگونه راه هدایت را بر خویش می بندد و پدیده های اجتماعی و حتی پدیده های بشری مانند(( اولاد و مال )) را بر هر نوع موضوع با ارزش دیگری ارجحیت می بخشد و این چنین بت پرستی نموده و هدایت را که سروش آشکار خدایی مهربان است را نشنیده و به ضلالتی تن در می دهد .

خداوند ( قادر و عالم ) که بر همه چیز جهان تسلط دارد هدایت را برای بشر به بهترین وجه ممکن قرارا داده است اما دریغ و درد که بت چنین ویژگی با معنایی یعنی همان قادر بودن و علیم بودن را داشته باشد .

از دیگر مواردی که بت پرستی جهت نیافتن راه هدایت برای بشر ایجاد می کند زمینه ( انکار ) است یعنی وقتی شما شیرینی این دنیا را میخواهید به هر قیمت بچشید لازم است که سعی کنید اون موجود مهربان قادر علیم را ندیده بگیرید و برای این کار ساده ترین راه برای رسیدن به امیال دنیوی همانا انکار خداوندی است که عظمتش را هیچکس قادر به انکار نیست جز هدایت نیافتگان و یا کسانی که سروش هدایت را هرگز نخواهند شنید و خود نیز در این نشنیدن دخیل بوده و بر همین اساس پاسخگوی همه رفتارهای بد و خوب خود هستند نعمت های الهی راه و راهنمای هدایت در جهان هستند و از این طریق می توان مسیر هدایت را یافت اما وقتی که کسی این نعمتها را از بین برد و یا از انسان این نعمتها را ربودند در واقع نوعی سر پوش گذاشتن و یا گم کردن راه هدایت است و از بابت این نعمتها در جهان هستی بی نهایت نعمت را که انسان می تواند از آن متنعم شود نام برد .

انسان باید بسیار کور دل باشد تا نتواند این نعمات را ببیند تا ندای هر یک از این نعمت ها را بشنود و ایضا هم چنین است پوشاندن این نعمتها که راههای رسیدن به هدایت است به واسطه کفر ورزیدن نسبت به خداوند و هم چنین پیروی کردن از سنت های غلط و بی مورد گذشتگان که خود آنان را در گمراهی گذشته بود و هرگز هم راه به سعادت هدایت نیافتند و در نهایت نبودن امنیت راه هدایت مسدود و نعمت هدایت را انسان از خود دریغ نموده و فرمان هدایت ناشنیده می ماند انشالله که با در نظر داشتن این ندای هدایت از غفلت و ضلالت و گمراهی جلوگیری نمیاییم .

به نام خدا

- هدایت به فرمان خدا توسط رسولان صورت می گیرد

38بقره -158 اعراف-7 رعد – 4 ابراهیم – 37 نحل -43 مریم -73 انبیا- 37 قصص -3 سجده -54 غافر -9 صف- 6 تغابن -:77-80-90-161-انعام-13 کهف-58 مریم-50طه- 122طه -67 حج-31 فرقان -24 سجده -21 یس-99 صافات -118 صافات -18 زمر-2 فتح -26 حدید  

قُلْ  یَا أَیُّهَا النَّاسُ إِنِّی رَسُولُ اللّهِ إِلَیْکُمْ جَمِیعًا الَّذِی لَهُ مُلْکُ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ لا إِلَهَ إِلاَّ هُوَ یُحْیِی وَیُمِیتُ فَآمِنُواْ بِاللّهِ وَرَسُولِهِ النَّبِیِّ الأُمِّیِّ الَّذِی یُؤْمِنُ بِاللّهِ وَکَلِمَاتِهِ وَاتَّبِعُوهُ لَعَلَّکُمْ تَهْتَدُونَ      158 اعراف

وَقَالَ إِنِّی ذَاهِبٌ إِلَى رَبِّی سَیَهْدِینِ     99 صافات

قَالَ رَبُّنَا الَّذِی أَعْطَى کُلَّ شَیْءٍ خَلْقَهُ ثُمَّ هَدَى   50 طه

ثُمَّ اجْتَبَاهُ رَبُّهُ فَتَابَ عَلَیْهِ وَهَدَى 122طه

وَمَنْ أَعْرَضَ عَن ذِکْرِی فَإِنَّ لَهُ مَعِیشَةً ضَنکًا وَنَحْشُرُهُ یَوْمَ الْقِیَامَةِ أَعْمَى   قَالَ رَبِّ لِمَ حَشَرْتَنِی أَعْمَى وَقَدْ کُنتُ بَصِیرًا     124-125 طه

وَلَقَدْ أَرْسَلْنَا نُوحًا وَإِبْرَاهِیمَ وَجَعَلْنَا فِی ذُرِّیَّتِهِمَا النُّبُوَّةَ وَالْکِتَابَ فَمِنْهُم مُّهْتَدٍ وَکَثِیرٌ مِّنْهُمْ فَاسِقُونَ     26حدید

وَجَعَلْنَاهُمْ أَئِمَّةً یَهْدُونَ بِأَمْرِنَا وَأَوْحَیْنَا إِلَیْهِمْ فِعْلَ الْخَیْرَاتِ وَإِقَامَ الصَّلَاةِ وَإِیتَاء الزَّکَاةِ وَکَانُوا لَنَا عَابِدِینَ    73 انبیا

مهمترین نکته که باید به ان توجه شود این است که هدایت به اراده خداوند  و خواست خداوند صورت می پذیرد، هدایت امری است جاری در همه هستی و فقط مخصوص نوع بشر نیست خداوند در قرآن به این موضوع  به روشنی اشاره نموده است سوره طه آیه 50

‌هر موجودی پس از خلقت به سمت هدایت رهسپار است ، این هدایت در بشر به واسطه مخلوق بودن وجود دارد ،فطرت انسان اولین هادی است برای انسان  چون بر اساس روح خدا بنا شده است ،‌ به دلیل عاقل بودن انسان خداوند واسطه هایی برای انسان منظور نموده است که به واسطه آن واسطه ها به هدایت کامل دست پیدا کنند یکی ازا ین واسطه ها و مهمترین ابزار هدایت بشر پیامبران هستند ، پیامبران بر اساس خواست و اراده خداوند به سوی بشر ( همه بشر 158 اعراف ) مبعوث می شوند تا این هدایت به صورت کامل صورت پذیرد ، این هدایت و فرمان بر اساس زبان اهل قوم است در هر زمان بر اساس کلام غالب قوم زبان پیامبران و معجزات پیامبران متفاوت بود که این نشانه خواست خداوند برای هدایت بشر است (7 رعد )، همان طور که قبلا گفته شد عده ایی بر اساس اختیار این هدایت را می پذیرند و به سوی هدایت بالاتر که خاص انسانهای با ایمان است می روند وعده ایی با اراده خود بر پذیریش این هدایت عصیان می کنند .

پیامبر به دلیل اتصال به منبع اصلی هدایت و نوشیدن شهد شیرین هدایت مصر بر هدایت همه مردم است اصرار پیامبر بر این هدایت بی خواست مردم هیچ سودی ندارد بنابراین هدایت پیامبر شرط لازم برای هدایت نوع بشر است ولی شرط کافی نیست ، شرط کافی اختیار وپذیرفتن  هدایت از سوی بشر است ایات متعددی در قران وجود دارد که به پیامبر عنوان شده تو تنها مبشر و منذر هستی 37 نحل یکی از ان آیات است .

اما هدایت خود پیامبران ، سوال چرا دسته ایی از انسانها به هدایتی می رسند که حتی امین خدا و پیامبر او می شوند و به نهایت هدایت نایل می شوند و عده ایی نه ؟ خداوند به دلیل صفت زیبای عدل ،بین انسانها در هدایت هیچ تفاوتی قائل نشده است یعنی یک نفر را از ابتدا پیامبر نساخته و یکی را فاقد هدایت ،هر انسانی به دلیل انجام شرایط خاص به مقام هدایت رسیده است خداوند در قرآن بارها به این شرایط اشاره نموده است مثلا در ایه 158 سوره اعراف که به هدایت پیامبر اشاره کرده است داشتن ایمان را پیش شرط هدایت نام برده است یه در ایه 73 انبیاء انجام خیرات – زکات – عبادت را از شرایط پیامبری دانسته

حتی در مورد انسانهای خاص مثل اصحاب کهف هم داشتن ایمان و تصمیم به ترک جامعه کافر شرط حمایت خداوند و هدایت نام برده شده است باید برای رسیدن به هدایت رفت تا به هدایت رسید تا قدمی برداشته نشود این هدایت صورت نمی گیرد ،99 صافات جایی که ابراهیم عنوان می کند من رونده هستم به سوی پروردگارم خداوند هم درهای هدایت را به سوی او می گشاید ،‌همه داستان زندگی پیامبران و اولیا و صالحان براین گفته تاکید دارد که باید پیش شرط های هدایت انجام گیرد تا به هدایت نائل شد .

در ایه 26 حدید اشاره بسیار جالب وزیبایی به این مطلب شده که هدایت در ذریه اولاد پیامبر نهاده شده است در کلام دیگر هدایت در ذریه همه انسانها نهاده شده است عده کمی ( براساس همین ایه ) به این هدایت که منجر به پیامبری می گردد نائل شده و قسمت کثیری به این هدایت نمی رسند .

گفتیم وسایل متعددی برای رسیدن انسان به هدایت توسط خداوند مهیا شده است ، انسانی که به این وسایل بی اعتنا باشد شایسته چیست ؟ پاسخ سوال خیلی روشن است عذابی که خود برای خویش تدارک دیده اند ولی در آیه 122 – 124-125 طه به عذابهایی برای این دسته اشاره شده است که جای تامل و تعقل دارد

تنگی معیشت در دنیا

و نابینا محشور شدن در محشر

شاید منظور از معیشت روزی معنوی باشد و نابینا محشور شدن، ندیدن نور هدایت است ... خداوند در قران اشاره ایی دارد که عده ایی که کور در روز قیامت محشور می شوند سوال می کنند که ما که در دنیا بینا بودیم چرا الان نابینا هستیم و شاید این پاسخ ان دسته باشد که در دنیا هم نابینا بودید کسی که این همه وسیله هدایت را نبیند به درستی که نابینا است .

مفاهیم مهم آیات

1- آمدن رسول از طرف خداست و وعده هم داده شده

2-رسولی که امی است معنی متفاوتی از امی بودن (( از هیجکس جز خدا تعلیم نگرفته باشه )) این مهم هست

3- طعنه ها بر معجزه رسولان

4رسولان با زبان مردمشان حرف میزنند

5- اصرار پیامبران بر هدایت مردم

6-آموزش علم خدایی به پیامبران

7-انتخاب رسولان از بین خود اولاد بشر

8-حضرت آدم رسول عاصی خداست که پیامبر شده ( که از همان وسیله هدایت که در پست های قبل اشاره کردیم یعنی توبه سود برده است )

9- پرستش مظاهر طبیعی عناد با پیامبر و خداست برای هدایت

10-- افزایش ایمان بر اساس هدایت هست

11- رسولان وسیله هدایت هستند بسوی خدا

12- توجه به نوع خلقت در جهان هستی خود عامل هدایت هست

13- تایید خود رسول به فرستاده شدنش از طرف خدا

-14 ارسال کتاب از طرف خداست نه رسول

15- خردمندان هدایت می یابند نه جاهلان

16-:منکران دین و منافقان و کفار همگی از جنس رسولان هستند که برای بی عقلان قابل قبول نیست و همین باعث گمراهی انها میشود

بسم الله الرّحمن الرّحیم

کلیه آیات:  عنوان ششم : 16 و 175 بقره ، 38 نساء ، 15 و 84 اسراء ، 81 نحل ، 20 لقمان ، 17 فصلت ، 40 زخرف

 واژگان :

اشتروا : خریدند ، فروختند ( از لغات دو لبه متضاد است )

ربح : سود بردن ، استفاده کردن

مهتدین : هدایت پذیر

تزو : بار بر دوش کشیدن ، ( وزر ) سنگینی

شاکله : ساختار ، شیوه

اسبغ : فراوان کرد ، اتمام بخشید

استجبوا : درست داشتن ، ترجیح دادن ، انتخاب کردند ، بر گزیدند

هون : خواری ، خوار کننده

ضلال مبین : گمراهی اشکار ( قبال توجه است این گمراهی آشکار )

آیه 175 سورخ بقره : در این آیه هم باز تاکید بر همین مسئله است و انتخاب هر کس برای خودش اما در اینجا به مسئله عجیب صبر از ناحیه افرادی که ضلالت را بر گزیده اند شده است که صبر بر آتش دوزخ است که اگر با توجه به معنای صبر به طور اعم که خدا راه نجات مردم را در بدترین شرایط بازگذاشته و خواسته که صبر دست گیر ضالین هم باشد خداوند مهربان برای تحمل عذاب آخرت حتی اجازه میدهد تا از واژگان مقدسی چون صبر هم استفاده شود آنانی که حقایق جهان هستی را پنهان می کنند از دو ناحیه متضرر میشوند 1- هدایت را رها میکنند و گمراهی را انتخاب مینمایند 2- رحمت خداوند را با عذاب الهی معاوضه میکنند .

آیه 15 سوره اسراء : کاملا مشخص است به اینکه هرکسی در روز جزا عمل خوب و بد خویش را حمل می کند و کسی وزر و سنگینی عذاب کسی را بدوش نمیکشد پس هر کسی وقتی اعمال خویش را با خود می آورد مشخص است کسانی که اعمال خیر انجام داده اند با خود خیر حمل میکنند و جالب است که بدانیم حتی پیشوایان ظلم و حاکمان جبار مسئولیت گمراهی افراد را بعهده نمیگیرند و مسئول چنین اشخاصی نیستند هر چند چنین افرادی به سزای اعمال خویش می رسند ولی بر هیچکسی علت عذابش به ظلم پیشوایان و حاکمان بر نمی گردد و پاداش و عذاب قسمتی در دنیا و قسمتی دیگر نیز در آخرت برای افراد خواهد بود و خداوند اتمام حجت خویش را با ارسال پیامبران به ذائقه افراد خواهد چشاند و تا رسولی برای قومی نفرستاده باشد عذابی بر ایشان در نظر نمیگیرد آیا اتمام حجت با اقوام طول تاریخ نشده است ؟ و آیا کسی هست که از این عذاب برهد ؟ و در ادامه گمراهی و اصرار بر گناه آنگاه حتی عذاب دنیا را نیز خواهد چشاند هر چند عقل برای درک توحید و معاد و نبوت هست اما خداوند عقل را هم کافی ندانسته و پیامبران را ارسال نموده است .

آیه 84 سوره اسراء : در این آیه واژه شاکله را استفاده نموده که بطور اختصار یک معنای لغوی برای شاکله می نویسیم تا بیشتر روشن گردد

شاکله : شکل ، صورت ، حاجت ، نیاز ، کرانه ، ناحیه ، جانب ، راه روشن ، سفیدی بنا گوش

با این تعریف نشون داده میشود که قرآن برای هیچکسی تفاوتی قائل نیست و شخصیت و خلق و خو و شاکله هر انسانی را خود او می سازد و هرکسی خود مستحق پاداش در قیامت و یا جزاء اعمال می گردد زیرا هیچکسی مجبور نیست و میتواند خلق و خو و شخصیت خویش را تغییر اساسی بدهد .

آیه 20 سوره لقمان : خداوند مهربان مسخر انسان گردانیده آنچه را که در آسمان و زمین هست و تمام آنان را نیز به کمال رسانده چه در ظاهر جهان هستی و چه در باطن آن برای اینکه انسان توسط این نعمتها هدایت گردد لذا جدال کردن و بدون علم و اگاهی بودن خداوند هیچکسی را هدایت نکرده است و کتاب منیر و نورانی نیز باعث هدایت او نمی شود در صورتیکه کتاب خدا عامل اصلی هدایت بوده و هست و آنگاه علم و اگاهی و ارسال پیامبر .

آیه 17 سوره فصلت : در این آیه و ایات دیگر هم باز به صراحت هدایت قوم ثمود را مثال می زند که خود قوم با کور دلی ضلالت را بر هدایت ترجیح داده اند بخاطر آنچه که مرتکب شدند خداوند صاعقه عذاب را بر ایشان فرستاد این صاعقه که زده می شود در یک لحظه همه تاریکی ها را فرو می بلعد و همه چیز روشن میشود اما کور دلی افراد هدایت نشده چنان است که با وجود این صاعقه نمیتوانند راه ضلالت را ببینند پس بنا بر این صاعقه عذاب ، عذاب را که خود ظلمت است برای قوم ثمود اشکار می سازد .