بسم الله الرحمن الرحیم
آیه 32 سوره اعراف
قُلْ مَنْ حَرَّمَ زِینَةَ اللّهِ الَّتِیَ أَخْرَجَ لِعِبَادِهِ وَالْطَّیِّبَاتِ مِنَ الرِّزْقِ قُلْ هِی لِلَّذِینَ آمَنُواْ فِی الْحَیَاةِ الدُّنْیَا خَالِصَةً یَوْمَ الْقِیَامَةِ کَذَلِکَ نُفَصِّلُ الآیَاتِ لِقَوْمٍ یَعْلَمُونَ (32)
بگو: (چه کسى زینتهاى الهى را که براى بندگان خود آفریده، و روزیهاى پاکیزه را حرام کرده است؟!) بگو: (اینها در زندگى دنیا، براى کسانى است که ایمان آوردهاند؛ [اگر چه دیگران نیز با آنها مشارکت دارند؛ ولى] در قیامت، خالص [براى مؤمنان] خواهد بود.) این گونه آیات [خود] را براى کسانى که آگاهند، شرح مىدهیم! «32»
واژگان :
زینت : برای بیان هیئت و شاکله چیزی ؛ آرایش ؛ آنچه به آن زینت یابند ؛ ( یوم الزینه ) روز عید
فصّل : آن را بخش بخش یا دسته دسته کرد ؛ روشن و اشکار کردن ؛ گسترده ساختن
خالصه : بی آمیغ ویژه ( هذا خالصه لک ) این ویژه توست ؛ دوست صمیمی وفادار
رزق : به روزی رسانید ؛ ( رزقه الله الغنی ) خدا بی نیازی را روزی او گردانید
الرّزّق : وسایل زندگی ؛ روزی و هر آنچه که سود مند است اعم از خوردنی و اشامیدنی ؛ غذا ؛ قوت ؛ باران بخش ؛ عطا ؛ ماهیانه ؛ حقوق ؛ دستمزد
نعم الهی چه در این دنیا و چه در آن دنیا زینت است برای جهان هستی ؛ حالا بیایید به این جهان به دیده عبرت بنگریم ؛ آیا جز زیبایی و زینت در شاکله هستی و آرایش آن توسط خداوند زیباییها ؛ چیز دیگری قابل رویت می باشد ؟ این چنین دنیای زیبایی که زینت مومن هم خواهد بود آیا تعبیر روز عید برایش کم نیست ؟ چه کنیم که خداوند بزرگ به فرا خور فهم و درک ما به واژگان معنا بخشیده است .
در آیه خطاب تندی دارد به کسانی که روزی حلال خدا را بر خود منع کرده اند ؛ فقط حقوق در نظر گرفته شده برای انسانها از طرف خداوند می تواند آنان را از چنین کاری باز دارد ؛ واین چنین تمام رحمتهای خویش را بخش بخش و دسته بتدی نموده و آنها را به روشن ترین و آشکار ترین شکل ممکن فرا روی ما قرار داده و در گستره هستی پهن نموده تا هیچ جایی از نعمتهای بیکران خدا خالی نماند و وضوح این نعمتها برای همگان آشکار گردد ؛ اگر در چنین شرایطی کسی که این همه نعمت را ندیده جز ذلت و عذاب چیز دیگری می بایست پاداش او گردد ؟
کسانی که کور فکر به دنیا آمده و در آخر کار هم باید بدون هیچ دیدگاهی بار سفر را ببندند و راهی دیار دیگر شوند
خداوند به پیامبر گرامی اسلام می فرماید : بگو که این نعمتها از آن اهل ایمان است و از آن مهم تر اینکه خالص تر و نیکو تر آن در آخرت نیز باز از آن اهل ایمان خواهد بود .
توجه کنیم اولا خداوند نعمتهایش را خالص برای روز قیامت می داند یعنی ماهیت روز قیامت از این دنیا خالص تر است و این چنین خلوصی به جهت حضور و ظهور پیامبران و هم چنین خود خداوند در روز قیامت است ؛ و پر واضح است که وقتی حضوراینگونه باشد باید ارزشهای آخرت خالص تر و ناب تر از دنیا باشد و این نعمتهای ویژه را خداوند از آن اهل ایمان قرار داده است .
پس باور توحید که در پستهای قبل خواندیم وجود ایمانی قوی و خالص برای انسان به ارمغان می آورد
و مگر نه اینکه این اعمال ما در قیامت حضور و ظهور عینی پیدا می کنند واز شفافیت خاصی بر خوردار می شوند ؛ با چنین اعمالی اگر اطلاق ( دوستی صمیمی ) و یا ( وفاداری ) را از آن خود بکنند شایسته ترین پاداشی خواهد بود که خدا برای ما در نظر گرفته است ؛ صمیمی از آن جهت که در قلب ما ملکه شده باشد و وفادار از آن جهت که این اعمال هرگز از ما جدا نمی شوند
این چنین نگرشی ؛ پاک ترین روزی را برای ما خواهد داشت و این روزی آن چنان روزیی هست که ما را از همه نعمتها بی نیاز می گرداند در عین حالی که
1- هم سودمند برای ماست
2- هم بخشش خداوند را به همراه دارد
3- هم عطای خداوندست
4- و هم حق الزحمه داشتن ایمان است که بر انسان بی نصیب نمانده است
آیا این چنین نعمتی شایسته نامبردن از آن به نام (( رزق خالص )) نمی باشد ؟
امیدوارانه در جهت پاکیزه نمودن اعمال از ریا و تکبر خواهیم کوشید تا شایسته هدیه اخلاص از جانب خداوند منان باشیم انشاالله .
اخلاص و توبه
إِلاَّ الَّذِینَ تَابُواْ وَأَصْلَحُواْ وَاعْتَصَمُواْ بِاللّهِ وَأَخْلَصُواْ دِینَهُمْ لِلّهِ فَأُوْلَئِکَ مَعَ الْمُؤْمِنِینَ وَسَوْفَ یُؤْتِ اللّهُ الْمُؤْمِنِینَ أَجْرًا عَظِیمًا ?146?
مگر کسانى که توبه کردند و [عمل خود را] اصلاح نمودند و به خدا تمسک جستند و دین خود را براى خدا خالص گردانیدند که [در نتیجه] آنان با مؤمنان خواهند بود و به زودى خدا مؤمنان را پاداشى بزرگ خواهد بخشید (146) نساء
این دو واژه آنقدر مهم بودند که خداوند دو سوره را به نام آنها نهاده و سوره توحید یا اخلاص به زیبایی نامگذاری شده چرا که اخلاص با توحید در ارتباط است تا تو توحید نداشته باشی و نتوانی چشمهایت را بر روی دیگران ببندی به اخلاص نمی رسی چرا که اخلاص چیزی نیست جز فقط او را دیدن و فقط از او یاری جستن . حال تو به توحید رسیده ای و اخلاص پیدا کرده ای پس باید تنها به سوی او رجوع کنی و فقط راه رسیدن در بازگشت به سوی اوست . در اینجا سفری آغاز می شود اول شناخت خدا و رسیدن به خود و چون به خود رسیدی دوباره حرکتت را به سمت خدا آغاز می کنی . با نگاهی به آیه 149 سوره نساء نیز در میابیم که تنها توبه ای پذیرفته است که در آن اخلاص باشد و اگر تو با تمام وجود برنگردی بخششی در کار نیست .
وَمَن تَابَ وَعَمِلَ صَالِحًا فَإِنَّهُ یَتُوبُ إِلَى اللَّهِ مَتَابًا ?71?
هر کس توبه کند و کار شایسته انجام دهد در حقیقت به سوى خدا بازمىگردد (71)
تَو : فرد – تک – تنها – طناب یک رشته بافته شده . تصمیم قطعی گرفت .
تَوَب : تاب؛ بسوی خدا بازگشت
با نگاهی کلی به این دو کلمه می توان به برداشت های جالبی رسید که انسان در مسیر توبه باید به صورت فردی و تک و تنها شروع کند که اگر خود را ساختی می توانی همچون ریسمان محکمی به او متصل شوی . اگر خود را خالص کردی و از همه چیز دور شدی و توبه کننده واقعی شدی می توانی جامعه خود را بسازی و راهنمای دیگران شوی .
نکته جالب اینکه سوره توبه تنها سوره ای است که با بسم الله الرحمن الرحیم شروع نمی شود . نمی دانم علت واقعی آن چه می تواند باشد ؟ اما شاید بتوان گفت چون تو نیت بازگشت کردی خداوند راه را باز می کند ، نیت تو همان بسم الله آغاز راه است .
در مسیر توبه باید ابتدا 4 گام اصلی را برداشت
1- رسیدن به توحید
2- اخلاص
3- نیت
4- حرکت سپس از دوازده نور ( تعداد آیات سوره توبه 129 است که با حساب عرفان عبارت است از 9+2+1 که می شود 12 ) گذشت تا به خودش که سر منشاء نور است رسید .
قُلْ اَمَرَ رَبّی بِالْقِسْطِ وَاَقیمُوا وُجُوهَکُمْ عِنْدَ کُلِّ مَسجِدٍ وَ ادْعُوهُ مُخْلِصینَ لَهُ الدّینَ کَما بَدَاَکُمْ تَعُودُونَ
( 29 اعراف)
بگو: پروردگارم به عدالت فرمان داده و اینکه در هر مسجدی روی دل خود را به سوی او کنید و در حالی که دین
خود را برای او خالص گردانده اید وی را بخوانید ، همانگونه که شما را پدید آورد به سوی او بر می گردید
عدل : دادگری کردن ، دادگری ، ضدّ ظلم و جور ، پاداش/ سزا ، مساوی بودن ، هم سنگ و همتراز بودن ، کار میانه
و حدّ وسط ، صاف و راست بودن، مستقیم بودن، میانه روی و ترک افراط و تفریط در همه امور
درک و شناخت عدالت مستلزم اینست که تمام صفات نیک و فضائل را در وجودمان پرورش دهیم ( چون عدالت خود
در بر گیرنده جمیع نیکی ها و فضائل است و خود عین تمام آنهاست ) . اما چگونه ؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟
وقتی عقل بر تمام وجودمان غالب شود باعث تعدیل تمام صفات و افعال و رفتار و حرکات و عقاید ما میشود ( این
شخص ، نفس و هوسهایش را میشناسد و آنرا به بند میکشد و کاملاً بر نفسش تسلط دارد و در امور میانه رو
است و از افراط و تفریط روی بر می گرداند و طبق احکام و آموزه های دین و همینطور عقل خودش که نعمت
گرانبهایی از جانب خداوند است در جامعه زندگی میکند ) ، این انسان وارسته است و عدل را در وجودش نهادینه
کرده و با روح عدل آشناست و آن در تمام وجودش و در رگهایش جریان دارد ( اینها چون روح عدل در وجودشان
به راحتی نَفَس میکشد لیاقت و توانایی اصلاح دیگران را نیز دارند ) پس پیروی از عقل در کنار آموزه های دینی
انسان را به علم ( جلوه ای از عدل ) که از دیگر جلوه های زیبای درک و شناخت خداوند است می رساند و آن
شخص را به مقام عادل و مروّج عدالت میرساند شخصی که روح اخلاص ذره ذره وجودش را در بر گرفته با عمل
به صفات و افعال زیبای الهی ( مثل عدل) ( با توجه به علمی که بدست آورد ) تلاش میکند به درک عظمت خداوند
و عظمت هر آنچه که از زیبایی ها هست و به ذات پاک یگانه ی مهرورز بر می گردد برسد و نه تنها با زبانش بلکه
در عمل با ذره ذره وجودش به شکر این نعمات عظیم ، که ما فقط ذره ای از عظمتشان را درک میکنیم بپردازد .
رابطه و پیوستگی اصول دین و رابطه اخلاص با اصول دین :
اگر عدالت وجود نداشت آیا اصلاً صفت کامل و زیبایی مانند اخلاص معنا پیدا میکرد؟؟ بنده مخلص هدفش فقط قرب
به خداست پس بنده مخلص در زندگی قانع و راضی هست و چون صفات رذیله ای مانند طمع و .. دروجودش نیست
به کسی ظلم نمیکند و حقی را پایمال نمیکندو به دنبال پاداش هم نیست پس اگر عدل نباشد اخلاص معنایی پیدا
نمیکند و مخلص بودن بدون وجود عدل فایده ای ندارد ( عدم عدل = ظلم) . برای درک درست و اصولی ِدینمان باید
هر کدام از آنها (اصول دین) را به خوبی درک کنیم مثلاً با درک حقیقت توحید میتوانیم حقیقت عدل را درک کنیم اما
اگر توحید را درک نکردیم ذره ای از عظمت و حقیقت عدل را نمیتوانیم درک کنیم و اخلاص و نیّت خالص و پاک راه
را برای شناختن حقیقت ِ این اصول به رویمان باز میکند و برای شناخت ودرکشان باید فقط زیبایی ها را در درونمان
پرورش دهیم چون این اصول در جهان جاری هستند و این ما هستیم که برای شناختو درکشان باید به درجات تقوا
و اخلاص برسیم .
عدل افضل فضائل و اشرف کمالات است
عدالت :
- عدالت میان بنده و خالق (عدالت در عبادت ) خداوند سبحان نعمت حیات را به تمام موجودات به طرق مختلف
عنایت فرمود اماارزنده ترین نوع زیستن را به بشرعنایت کرد نه تنها دراین دنیا خوانی از نعمات مادی و معنوی
رابه زیباترین شکل ممکن گسترد بلکه برای آخرتمان مراتب و نعمات و درجاتی والاتر و متعالی ترمهیّا نمود پس
وقتی خداوند انسان را به عدل امر میکند به خاطر حقّی است که برای خداوند بر گنده بنده است .
اما خداوند که بی نیاز مطلق است (این خود عین عدل است )(اساس خلقت خداوند بر پایه عدل و اعتدال بوده
«7 الانفطار» ) پس این حق چه نفعی برایش دارد ؟؟ آیا غیر از اینست که پیمودن این راه و اَدای این حق مارا
به سعادت و کمال که غایت و هدف ما در زندگیست میرساند ؟؟ مگر غیر از اینست که با نافرمانی از فرمان
خداوند ، خودمان در حق خودمان ظلم میکنیم ؟؟ خداوند بزرگ آنقدر لطف و رحمتش بی کران است و آنقدر
بنده اش را دوست دارد که فقط زیباییها را آفریده و فقط زیبایی ها را برای بنده اش می پسندد (جلوه عدل)
و دوست دارد بندگانش راه سعادت و کمال را در پیش گیرند . و تنها بندگان مخلص خداوند میدانند که بر بنده
واجب است که این حق را با تمام ذرات وجودش با به جا آوردن خالصانه طاعات و عبادات ، تلاش در جهت
کسب علم و معرفت و پرورش زیباترین خصائص و فضائل در وجودشان ، دوری و پرهیز از معصیت و گناه ،
تلاش برای قرب و نزدیکی به خالق یکتا ، جای دادن حُب و محبت پیامبر گرامی اسلام واهل بیت مطهّرش
در روح و جان ، اطاعت و پیروی از احکام و آداب دین و شریعت ،تلاش در جهت شناخت ذات پاکش و عشق
ورزیدن به او که یگانه سزاوار ِعشق است ،ادا کنند و شکر گذار وسپاس گذار به درگاهش باشندو میدانند
که هر روز مسئولیت و تعهّدشان بیشتر و بیشتر میشود .
از دست و زبان که برآید کز عهده شکرش به در آید
- عدالت میان مردم (بین بندگان خدا) : همه ما بنده یک خالق هستیم و از یک ماده بوجود آمده ایم منتها به
اقتضای علم و حکمت و قدرت خداوند ، با خصوصیات اخلاقی و ظاهری متفاوت .
اما همه ما انسان هستیم و حقوق مشخصی داریم و نسبت به یکدیگر حقوقی بر گردن داریم که برای
رعایت مساوات و برابری و اجرای عدل الهی باید به حقوق یکدیگر احترام بگذاریم(جلوه عدل) و دیگران را
از حقوقشان محروم نکنیم ،حقوقی مثل حفظ امانات یکدیگر ،رعایت انصاف در معاملات و مسائل اقتصادی ،
حفظ کردن شان و احترام یکدیگر ؛خصوصاً بزرگان ، در حدّ بضاعت کمک و دستگیری از دوستان و نیازمندان ،
احقاق حقّ مظلومان ، تقدیم مهر و محبت بی غل و غش و بدون ریا به یکدیگر و ...
بنده مخلص خداوند به حقّ خود راضی و قانع است و روحش از طمع و زیاده خواهی و صفات رذیله که
مقدمه ارتکاب به صفات و گناهان زشت دیگر است خالی است و این را یک وظیفه و واجب بر خود میداند
که برای قرب به خداوند به انجام وظایف و مسئولیت های انسانی خود در قبال سایر بندگان خداوند در
حدّ بضاعت و توانش از هیچ کوششی فروگذار نکند .
پیامبر گرامی اسلام میفرماید ، برادران مؤمن نسبت به یکدیگر 30 حق دارند :
1-اگر در حقِّ او از برادر مؤمنش گناهی سر زند ، او را ببخشد (2) اگر غریب باشد با مهر و محبت از او
دلجویی کند (3) عیب های یکدیگر را بپوشانند (4) اگر لغزشی از او سر زد از آن چشم پوشی کند
(5)اگر از او عذر خواهی کرد عذرش را بپذیرد (6) اگر کسی غیبت برادر مؤمنی را میکرد او را منع نماید
(7) آنچه به خیر و صلاح اوست به او بگوید و پند و نصیحت را از او دریغ ننماید (8) در دوستی وفادار
باشد و شرایط دوستی را به جا آورد (9) او را از حقوقش محروم نکند و حقوقش را محفوظ داشته
باشد (10) در هنگام کسالت او را عیادت کند (11) به جنازه او حاضر شود (12) هر وقت او را بخواند
اجابت کند و دست رد به سینه اش نزند (13) اگر هدیه ای تقدیمش کرد قبول کند (14) اگر به او نیکی
کرد قدردان و سپاس گذار باشد و مکافات کند (15) اگر نعمتی از او برسد شکر آنرا به جا آورد (16)
او را یاری نماید (17) ناموس و آبروی او را در اهلش ( بمعنی فامیل ، خانواده ،خاندان و کسانی که
در یک جا اقامت دارند) محافظت کند (18) حاجت او را بر آورد (19) آنچه از او سؤال نماید رد ننماید
(20) اگر عطسه کند تحیّت او نماید (21) گمشده ی او را راه نماید (22) سلام او را جواب گوید (23)
با او به گفتار نیک تکلّم گوید(24) کمک ها و نعمت های او را نیکو شمارد (25) قَسَمهای او را تصدیق
کند (26) با او دوستی کند و از دشمنی او احتراز و دوری کند (27) او را یاری کند خواه ظالم باشد
یا مظلوم و یاری او در وقت بودن اینست که او را از ظلم مخذول ( بی بهره ) و منکوب ( رنج دیده ،
سختی کشیده ) بکند (28) او را تسلیم دشمن نکند و او را با تنها گذاردنش خار نگرداند (29) هر چه
رااز نیکی ها برای خود می پسندد برای او نیز بپسندد (30) هر چه را از بدیها برای خود نمی پسندد
برای او نیز نپسندد
- عدالتی که بعد از مرگِ بنده مخلص در عالم برزخ نیز به زیبایی شامل حالش میشود و گناهان و
ناپاکی هایی را که ممکن است قبل از رسیدن به اخلاص ، یا ناخواسته مرتکب شده باشد را محو
میکند
عدالت در جهان جاریست و تمام جنبه های زندگی ما را در بر میگیرد اما ما در هیچ حالت و شرایطی
حق نداریم به بهانه راهنمایی یا هدایت یا بازداشتن یا تنبیه کسی ، از حدودی که در قرآن و سنّت
پیامبر و احکام و شرع بیان شده تخطّی بکنیم .
سلام بر اهل هدایت
اگر خدا میخواست همه هدایت می شدند
ادامه عناوین هدایت
عناوین هدایت
[عناوین آرشیوشده]
بازدید دیروز: 41
کل بازدید :264812
بررسی آیات صبر در قرآن
بررسی آیات علم در قرآن
بررسی آیات عدل در قرآن
بررسی آیات اخلاص در قرآن
بررسی آیات قسم در قرآن
برسی آیات توکل در قرآن
بررسی آیات حق در قرآن
بررسی آیات هدایت در قرآن

متن قرآن
متن کامل قرآن
مرکز جهانی اطلاع رسانی آل بیت
دانشنامه موضوعی قران
نمایش کامل قرآن با امکانات جستجو
دسترسی به قرآن
تفسیر المیزان
تفسیر نمونه
قرآن با دو ترجمه
قرآن-حافظ- مولوی-سعدی- شاهنمامه