به نام خدا

قُلْ إِنَّمَا حَرَّمَ رَبِّیَ الْفَوَاحِشَ مَا ظَهَرَ مِنْهَا وَمَا بَطَنَ وَالإِثْمَ وَالْبَغْیَ بِغَیْرِ الْحَقِّ وَأَن تُشْرِکُواْ بِاللّهِ مَا لَمْ یُنَزِّلْ بِهِ سُلْطَانًا وَأَن تَقُولُواْ عَلَى اللّهِ مَا لاَ تَعْلَمُونَ 33 اعراف بگو پروردگار من فقط زشتکاریها را چه آشکارش [باشد] و چه پنهان و گناه و ستم ناحق را حرام گردانیده است و [نیز] اینکه چیزى را شریک خدا سازید که دلیلى بر [حقانیت] آن نازل نکرده و اینکه چیزى را که نمى‏دانید به خدا نسبت دهید (33)

فَوَقَعَ الْحَقُّ وَبَطَلَ مَا کَانُواْ یَعْمَلُونَ 118 اعراف

پس حقیقت آشکار گردید و کارهایى که مى‏کردند باطل شد

 وَإِذْ یَعِدُکُمُ اللّهُ إِحْدَى الطَّائِفَتِیْنِ أَنَّهَا لَکُمْ وَتَوَدُّونَ أَنَّ غَیْرَ ذَاتِ الشَّوْکَةِ تَکُونُ لَکُمْ وَیُرِیدُ اللّهُ أَن یُحِقَّ الحَقَّ بِکَلِمَاتِهِ وَیَقْطَعَ دَابِرَ الْکَافِرِینَ7انفال   [به یاد آورید] هنگامى را که خدا یکى از دو دسته [کاروان تجارتى قریش یا سپاه ابوسفیان] را به شما وعده داد که از آن شما باشد و شما دوست داشتید که دسته بى‏سلاح براى شما باشد و[لى] خدا مى‏خواست‏حق [=اسلام] را با کلمات خود ثابت و کافران را ریشه‏کن کند7

أَمْ یَقُولُونَ افْتَرَى عَلَى اللَّهِ کَذِبًا فَإِن یَشَأِ اللَّهُ یَخْتِمْ عَلَى قَلْبِکَ وَیَمْحُ اللَّهُ الْبَاطِلَ وَیُحِقُّ الْحَقَّ بِکَلِمَاتِهِ إِنَّهُ عَلِیمٌ بِذَاتِ الصُّدُورِ 24 شوری  آیا مى‏گویند بر خدا دروغى بسته است پس اگر خدا بخواهد بر دلت مهر مى نهد و خدا باطل را محو و حقیقت را با کلمات خویش پا برجا مى‏کند اوست که به راز دلها داناست 24

حرم : محروم کردن ، ممنوع کردن ، تحریم کردن

فواحش : مطلب بیش از حد معمول ، قبیح بودن ، سرزنش کردن ،‌زشت ،‌بد ، قبیح ، بد اخلاق

ظهر : آشکار شدن

بطن : مخفی ،‌پنهان

الاثم : گناه ، خطا

بغی : عصیان کرد ،‌تجاوز کرد ،‌ظلم

 در مقابل حق چند واژه در آیه 33 الاعراف  قرار گرفته ، یا چند صفت ا- فواحش 2- الاثم 3- بغی

نتیجه: کسی که حق را فهمیده و در صراط آن قرار گرفته از این صفات دور است

این صفات از سوی خداوند حرام شده است  و در کنار صفات و بدیهای دیگر قرار گرفته الف –شرک به خدا

ب- نسبت دادن چیزی که نمی دانند به خدا

در آیه ایی  از سوره نساء خداوند می فرمایند هر گناهی جز شرک بخشیده می شود و این نشانه بزرگی گناه شرک است ،حال گناهانی که در کنار شرک به خدا قرار گرفته است به همان اندازه بزرگ است پس این سه صفت هم به اندازه شرک قبیح است ، اصلا هر گناه و فواحشی خود شرک است .(آیا گناه بخشیده می شود ؟)

واژه دیگری  که در مقابل حق قرار می گیرد باطل است(فَوَقَعَ الْحَقُّ وَبَطَلَ )، وقتی حق آشکار شود خود به خود باطل از بین میرود، یعنی فضای سیاه با سفیدی حق پر می شود، ما با اعمال حق خود قدمی برای نابودی باطل برمی داریم هر چند که کوچک باشد و اگر همه این تلاش را انجام دهند باطل زودتر به حق تبدیل می شود .و در این راه نظر خداوند و کمک خداوند را نمی توان نادیده گرفت ، خداوند به حق و جانبداری از حق و در حذف باطل کمک می کند .اگر ما قدمی در رسیدن به حق برداریم از یاوری خداوند بهره مند می شویم  و خداوند در این راه به انسان کمک می کند (وَیَمْحُ اللَّهُ الْبَاطِلَ وَیُحِقُّ الْحَقَّ بِکَلِمَاتِهِ )ناامیدی از رسیدن به حق و عدم تلاش در راه آ ن نشانه عدم اعتماد کامل به خداوند و عدم توکل به خدا است، در نتیجه عدم شناخت خدا است ،که باید در توحید انسان شک شود . این سلسله ایی است که به هم پیوسته است .

انسان مومن ویکتا  پرست به میزان عدم شرک و یکتا پرستی خود به رسیدن به حق و توکل به خداوند ایمان دارد .هر چقدر این اصل اولیه دین را تقویت کنیم به طور پیوسته باقی علم اخلاق هم تقویت می شود و انسانی راه روی  حق ومتوکل و عادل ودوستدار حق قدم در جان حق خداوند می نهد .

از انجا که انسان عالم به غیب نیست گاهی در تلاش است نفعی دنیایی به دست آورد و در ظاهر هم خیال می کند حق ان است که چیز بیشتری به دست آورده شود ولی درستی حق (حق حق ) ان چیزی نیست که انسان تصو می کند بلکه چیزی است که باید باشد و با انجام آن حقی ثابت می شود اگر چه به ظاهر به نفع مادی نرسد، بین حق واقعی و خواست انسان همیشه پیوستگی وجود ندارد بلکه گاهی افتراقی وجود دارد که از منظر چشم انسان پوشیده است این حقی که خداوند ثابت می کند شاید تنها سودش به یک نفر نرسد و عده زیادی را بهره مند سازد(وَیَقْطَعَ دَابِرَ الْکَافِرِینَ )، در جایی که ما تنها نفع خود را می خواهیم خداوند به خیر بزرگتری نظر دارد ، و هر چه ما از گناهانی که در بالا گفته شد دوری کنیم پرده های جهل بیشتر از روی چشم ما برداشته می شود و ما به حقیقت حق خداوند بهتر آگاه می شویم .

عدول از هر حق خدا دادی باعث سه کار مهم میشود، فقط باید حوصله و صبر کرد و این مراحل را دید شاید این مراحل خداوندی به فوریت انجام نپذیرد که خودش قابل توجه هست این سه کار را خداوند در مقابل حقوق پایمال شده انجام میدهد

بسم الله الرحمن الرحیم

یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ إِذَا تَدَایَنتُم بِدَیْنٍ إِلَى أَجَلٍ مُّسَمًّى فَاکْتُبُوهُ وَلْیَکْتُب بَّیْنَکُمْ کَاتِبٌ بِالْعَدْلِ وَلاَ یَأْبَ کَاتِبٌ أَنْ یَکْتُبَ کَمَا عَلَّمَهُ اللّهُ فَلْیَکْتُبْ وَلْیُمْلِلِ الَّذِی عَلَیْهِ الْحَقُّ وَلْیَتَّقِ اللّهَ رَبَّهُ وَلاَ یَبْخَسْ مِنْهُ شَیْئًا فَإن کَانَ الَّذِی عَلَیْهِ الْحَقُّ سَفِیهًا أَوْ ضَعِیفًا أَوْ لاَ یَسْتَطِیعُ أَن یُمِلَّ هُوَ فَلْیُمْلِلْ وَلِیُّهُ بِالْعَدْلِ وَاسْتَشْهِدُواْ شَهِیدَیْنِ من رِّجَالِکُمْ فَإِن لَّمْ یَکُونَا رَجُلَیْنِ فَرَجُلٌ وَامْرَأَتَانِ مِمَّن تَرْضَوْنَ مِنَ الشُّهَدَاء أَن تَضِلَّ إْحْدَاهُمَا فَتُذَکِّرَ إِحْدَاهُمَا الأُخْرَى وَلاَ یَأْبَ الشُّهَدَاء إِذَا مَا دُعُواْ وَلاَ تَسْأَمُوْاْ أَن تَکْتُبُوْهُ صَغِیرًا أَو کَبِیرًا إِلَى أَجَلِهِ ذَلِکُمْ أَقْسَطُ عِندَ اللّهِ وَأَقْومُ لِلشَّهَادَةِ وَأَدْنَى أَلاَّ تَرْتَابُواْ إِلاَّ أَن تَکُونَ تِجَارَةً حَاضِرَةً تُدِیرُونَهَا بَیْنَکُمْ فَلَیْسَ عَلَیْکُمْ جُنَاحٌ أَلاَّ تَکْتُبُوهَا وَأَشْهِدُوْاْ إِذَا تَبَایَعْتُمْ وَلاَ یُضَآرَّ کَاتِبٌ وَلاَ شَهِیدٌ وَإِن تَفْعَلُواْ فَإِنَّهُ فُسُوقٌ بِکُمْ وَاتَّقُواْ اللّهَ وَیُعَلِّمُکُمُ اللّهُ وَاللّهُ بِکُلِّ شَیْءٍ عَلِیمٌ . ( بقره 282 )

رعایت حق درمسائل اقتصادی و مکتوب کردن قرارداد به عدالت با نظر داشتن شرایط ناتوانان:( یقره 282)

رعایت عدالت در همه جا بسیار مهم است اما آنجا که سخن از مسائل اقتصادی به میان می آید بسیار مهم تر می شود چرا که کل جنگ و دعواهای ما انسانها بر سر مسائل اقصادی و پول و ... است ، که اگر ما می توانستیم نقش مادیات را در زندگی خود کم رنگ ببینیم بساری از مشکلات ما حل می شد هر چند که واقعا نمی توان از این مساله به راحتی گذشت چرا که امروزه زندگی بدون پول و ... معنایی پیدا نمی کند . و اما در این آیه خداوند تاکید بسیاری بر رعایت حق در مسائل اقتصادی دارد و از ما می خواهد که حتما قراردادهایمان را مکتوب کنیم . عدالت، مخصوصا عدالت اقتصادی، بسیار مهم است و در کنار تقوا، شاخص جامعه اسلامی به‏شمار می‏رود . نقش شهود در این معاملات اقتصادی بسیار پر رنگ است ، گویی ما انسانها همیشه احتیاج به کسی داریم که درستی یا نادرستی کارمان را شهادت دهد . اصلا عادت نکرده ایم خودمان صادق و رو راست باشیم و همیشه باید زور بالای سرمان باشد و گرنه خطا می کنیم و .......دارایی های ما باید به صورت مکتوب ارائه شود و خداوند این را به عدالت نزدیکتر می داند . اگر بخواهیم عدالت به درستی اجرا شود باید قرارداد داشته باشم وگرنه کلاهمان پس معرکه است و باید سالها به دنبال حقمان بدویم و سرانجام معلوم نیست موفق به گرفتن آن بشویم یا نه .

در جایی خواندم نوشته بود " . مفهوم عدالت اقتصادی، مراعات حقوق اقتصادی است " اما به راستی حقوق اقتصادی چیست ؟ چه معیاری برای این مساله تعیین کننده است ؟ حق اقتصادی هر فرد را چه چیزی تعیین می کند ؟

نکته جالب این است که این آیه طولانی ترین آیه قرآن می باشد شاید بتوان گفت طولانی بودن این آیه دلالت بر اهمیت آن دارد . چراکه همنطور که در اول بحث آمد اقتصاد و پول و ..... خیلی اهمیت دارد و تمام دعواها بر سر همین مادیات است و لاغیر .

نکات برگرفته شده از آیه :

1 - هرگاه شخصی به دیگری قرض می دهد  و یا معاملهای انجام می دهد  و یکی از طرفین بدهکار شود، برای آنکه هیچگونه اشتباه و گفتوگویی پیش نیاید، باید قرارداد، با تمام خصوصیات آن نوشته شود.

2 - برای جلب اطمینان شود و جلوگیری از مداخلات احتمالی ، نویسنده باید، شخص سومی باشد.

3 – عدل رعایت شود

4 – کاتب امانت دار باشد و همه چیز را بنویسد

5 – حق ضعیف و ناتوان را در نظر داشته باشد .

6 – علاوه بر نوشتن دو شاهد هم آن را تایید کنند .

7 – فرقی نمی کند بدهی کم باشد یا زیاد باید نوشت تا فراموش نکنیم .

8 – نویسنده و شهود را آزار و تهدید نکنیم و گرنه مرتکب گناه شده ایم

9 –تقوا پیشه کنیم

10 - در نهایت پس از انجام تمام این کارها باور داشته باشیم که خداوند به همة مصالح و مفاسد مردم آگاه است و آنچه خیر و صلاح ماست برایمان مقرر داشته است

                         به امید پیروزی حق بر باطل

بسم الله الرّحمن الرّحیم